Kredyt gotówkowy a pożyczka – czym się od siebie różnią?

Kredyt i pożyczka to z pewnością dobrze znane Ci określenia. Być może często zdarza się, że używasz tych terminów zamiennie, jednak w rzeczywistości są dwoma różnymi produktami finansowymi. Kredyt to środki finansowe, których udzielić może tylko bank na podstawie określonych przepisów polskiego prawa oraz wewnętrznych regulaminów instytucji. Pożyczki z kolei może udzielić instytucja pozabankowa, a nawet osoba prywatna. Jej przedmiotem mogą stać się nie tylko pieniądze, lecz także towary. Istnieją sytuacje, gdy lepiej sięgnąć po kredyt, ale niekiedy korzystniejszym rozwiązaniem okazuje się pożyczka. Wyjaśniamy, jakie są najważniejsze różnice między kredytem a pożyczką. Podpowiadamy, jak możesz skorzystać z tej wiedzy w codziennym życiu.

Kredyt – co to takiego?

Gdy Twoje oszczędności okazują się zbyt małe, aby zrealizować obrany cel, dobrym rozwiązaniem okazuje się kredyt. W ramach kredytu bank oddaje do Twojej dyspozycji ustaloną kwotę na określony w umowie czas. Przy tej sytuacji musi zostać zawarta umowa określająca m.in. to, na co będziesz mógł przeznaczyć otrzymane środki. W przypadku kredytu gotówkowego możesz wydać je na dowolny cel konsumpcyjny.

Kwotę kredytu – powiększoną o określony procent – musisz zwrócić w ratach kapitałowo-odsetkowych w oznaczonych w umowie terminach. W koszt kredytu wchodzą odsetki, prowizja i marża na rzecz banku, podatki, a czasami także inne dodatkowe opłaty. Oprócz kredytów gotówkowych banki oferują również różne rodzaje kredytów hipotecznych (np. mieszkaniowy lub budowlany), refinansowy (przeniesiony do innego banku na korzystniejszych warunkach) czy konsolidacyjny (zaciągnięty w celu spłaty innych zadłużeń).

Pożyczka – co to takiego?

W ramach pożyczki bank, instytucja pozabankowa bądź osoba prywatna zobowiązuje się przekazać do Twojej dyspozycji środki pieniężne lub określone rzeczy. Ty z kolei zobowiązujesz się – na podstawie umowy ustnej lub pisemnej – że zwrócisz konkretną kwotę albo rzeczy tego samego gatunku. Ciekawym przykładem pożyczki jest pożyczka hipoteczna, którą zaciągnąć można wyłącznie w banku. W przeciwieństwie do kredytu hipotecznego – ten pozwala Ci na sfinansowanie zakupu konkretnej nieruchomości lub budowy domu według ustalonego kosztorysu – pożyczone pieniądze możesz przeznaczyć na dowolny cel, np. start wymarzonego biznesu lub podróż dookoła świata. Zabezpieczeniem tego rodzaju pożyczki jest wpis do hipoteki.

Kto udziela pożyczki, a kto kredytu?

Jak już wspomnieliśmy, kredyt to produkt finansowy, którego może Ci udzielić wyłącznie bank na podstawie określonych przepisów, a więc regulacji polskiego prawa oraz wewnętrznych regulaminów instytucji. Są one kontrolowane m.in. przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) i muszą kierować się decyzjami Rady Polityki Pieniężnej (RPP) w związku np. z aktualną wysokością stóp procentowych czy wskaźnikiem WIBOR, czyli średnią arytmetyczną wyliczoną na podstawie wielkości aktualnego oprocentowania w największych polskich bankach.

Krąg podmiotów mogących udzielić Ci pożyczki, jest zdecydowanie szerszy. Uzyskasz ją w banku, ale także w SKOK-u (Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa), firmie pożyczkowej, kasie zapomogowej zakładu pracy lub od osoby prywatnej. Pożyczka też jest regulowana przepisami prawa (Ustawa z 23 kwietnia 1964 roku, Kodeks cywilny). Co ciekawe, w przypadku kwoty 1000 zł nie musisz zawierać umowy w formie pisemnej, choć – jeśli daje Ci to większe poczucie bezpieczeństwa – możesz to zrobić.

Oprocentowanie pożyczki nie zależy od ogólnych wskaźników – np. zakłady pracy często udzielają pożyczek 0% (oddajesz dokładnie tyle, ile pożyczyłeś), a niektóre firmy pożyczkowe oferują podobne promocje dla nowych klientów – w ich ofertach często spotkasz hasła typu „pierwsza pożyczka 0%”.

Obawiasz się, że pożyczkodawcy kierują się wyłącznie własnymi regulaminami? Niepotrzebnie. Firmy pożyczkowe kontroluje Polski Związek Instytucji Pożyczkowych.

Kredyt a pożyczka – najważniejsze różnice

Kredyt i pożyczka mają wiele cech wspólnych, m.in. fakt, że pożyczasz określoną sumę pieniędzy na dany procent i spłacasz zobowiązanie w ratach. Te produkty finansowe różnią się jednak od siebie pod względem wymagań w stosunku do pożyczkobiorcy i kredytobiorcy, przeznaczenia pożyczonych pieniędzy, formy umowy czy formalności, których trzeba dopełnić. Podpowiadamy, jakie są najważniejsze różnice między kredytem a pożyczką.

Kredytobiorca i pożyczkobiorca

Kredytobiorcą może być osoba fizyczna (Ty, ktoś z Twojej rodziny lub z kręgu pełnoletnich znajomych), jednostka organizacyjna lub osoba prawna, np. Firma starająca się o kredyt obrotowy na bieżącą działalność. Przed udzieleniem kredytu bank bada zdolność kredytową swojego klienta, w tym weryfikuje go w BIK-u, czyli w Biurze Informacji Kredytowej. To właśnie tam znajdują się informacje o innych zobowiązaniach, jakie posiada dana osoba, a także o tym, czy regularnie je spłaca. Bank sprawdzi też, czy potencjalny kredytobiorca nie widnieje w KRD, czyli Krajowym Rejestrze Długów.

Pożyczkę może dostać osoba fizyczna lub inny podmiot, jednak pożyczkobiorca nie jest tak szczegółowo weryfikowany pod względem zdolności kredytowej.

Istnieją firmy pożyczkowe udzielające tzw. pożyczek bez BIK, czyli nie odmawiają pieniędzy osobom już zadłużonym.

Cel

Pożyczka jest udzielana na dowolny cel. Jeśli firma pożyczkowa zapyta Cię, na co zamierzasz wydać pieniądze, najprawdopodobniej chce wykorzystać te dane do sporządzenia statystyk. Z kolei większość kredytów ma konkretne przeznaczenie: kredyt hipoteczny udzielany jest na zakup mieszkania lub budowę domu, kredyt samochodowy na konkretny model pojazdu, a kredyt obrotowy to wsparcie dla firm na bieżącą działalność. Wyjątek stanowi tu kredyt gotówkowy na dowolny cel konsumpcyjny i wspomniana wcześniej pożyczka hipoteczna.

Formalności

Jeśli zamierzasz wnioskować o dowolny rodzaj kredytu, musisz spełnić określone dla wybranego produktu finansowego wymagania formalne. W pierwszej kolejności powinieneś przygotować dokumenty pozwolalające bankowi wyliczyć Twoją zdolność kredytową. Powinny to być: zaświadczenia od pracodawcy, wyciągi z banku i zaświadczenia o zarobkach.

Dalszy ciąg formalności zależy od rodzaju kredytu, który planujesz wziąć. W przypadku kredytu hipotecznego na budowę domu musisz przedstawić m.in.: pozwolenie na budowę, projekt, harmonogram prac, szczegółowy kosztorys, wypis i wyrys z rejestru gruntów oraz informacje o miejscowym planie zagospodarowania. Jeśli starasz się o dodatkową gotówkę na zakup auta, musisz przedstawić dokumenty interesującego Cię pojazdu (kserokopia dowodu rejestracyjnego pojazdu, potwierdzenie zawarcia umowy kupna-sprzedaży etc.).

Chcesz wziąć kredyt, ale obawiasz się nadmiaru formalności? Skonsultuj się z ekspertem finansowym Grupy ANG. On wyjaśni Ci, jak – krok po kroku – przygotować dokumenty do wniosku o wybrany rodzaj kredytu.

Pożyczki zazwyczaj wymagają mniejszej liczby formalności. W wielu przypadkach wystarczy sam wypełniony wniosek oraz dokument tożsamości. Nie oznacza to jednak, że firma pożyczkowa da pieniądze każdemu, kto ukończył 18. rok życia. Wiele instytucji zastrzega sobie prawo do dokładnego zweryfikowania pożyczkobiorcy. Zazwyczaj biorą one pod uwagę bieżącą sytuację materialną i łagodniej oceniają informacje pochodzące z BIK-u.

Oprocentowanie

Kredyty udzielane są na określony procent. Banki biorą pod uwagę najnowsze zarządzenia RPP w sprawie stóp procentowych oraz wskaźnik WIBOR. Pożyczkodawca ma większą dowolność – może zażądać takiej samej kwoty, jaką pożyczył lub ustalić wyższy procent. Doskonale widać to na przykładzie „chwilówek” – te udzielane są na bardzo wysoki procent Dla porównania, RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) kredytów gotówkowych wynosi kilkanaście procent. W przypadku szybkich pożyczek może być to nawet kilkaset procent. Pożyczkodawcy nie są jednak w tej kwestii nieograniczeni – ich również obowiązuje maksymalny próg oprocentowania.

Przedmiot pożyczki a przedmiot kredytu

Przedmiotem kredytu są pieniądze w konkretnej walucie, które trafiają na Twoje konto. Przedmiotem pożyczki mogą być środki pieniężne lub towar określonego typu, np. worek mąki. Zazwyczaj wysokość kredytu jest wyższa niż pożyczki.

Spłata

Kredyt spłaca się w miesięcznych ratach ustalonych w umowie. Zazwyczaj są to raty kapitałowo-odsetkowe równe lub malejące, które musisz uwzględnić w swoim domowym budżecie. Jeśli wziąłeś kredyt, musisz pilnować terminów spłat, aby uniknąć naliczania odsetek. Jeśli masz taką możliwość, możesz spłacić zobowiązanie wcześniej. Wtedy ostateczny koszt kredytu będzie niższy. Spłata może trwać od kilku miesięcy do nawet 30 lat (w przypadku kredytu hipotecznego). Pożyczki także spłaca się w ratach, choć zazwyczaj udzielane są one na znacznie krótszy czas (maksymalnie na kilka lat). Jeśli masz możliwość, możesz oddać pożyczoną kwotę jednorazowo. Pamiętaj, że kluczowe są tu ustalenia z pożyczkobiorcą.

Kiedy sięgnąć po pożyczkę, a kiedy po kredyt?

Zastanawiasz się, co będzie dla Ciebie lepsze – kredyt czy pożyczka? Po kredyt warto sięgnąć wtedy, gdy potrzebujesz sporej sumy i zależy Ci na niższych ratach miesięcznych rozłożonych na wiele lat. Jeśli chcesz kupić samochód, wybudować dom lub uzyskać środki na rozwój firmy, kredyt będzie znacznie tańszym rozwiązaniem niż pożyczka. Pozwoli Ci sfinansować większą część inwestycji.

Po pożyczkę warto sięgnąć w sytuacji, gdy zależy Ci na czasie, potrzebujesz szybkiego i stosunkowo niewielkiego zastrzyku gotówki. Również wtedy, gdy chcesz uniknąć formalności. Jeśli wciąż szukasz najlepszego rozwiązania, umów się na spotkanie z ekspertem finansowym Grupy ANG. On – po zapoznaniu się z Twoimi oczekiwaniami – wybierze produkt idealnie dopasowany do Twoich potrzeb i przedstawi konkretne oferty.
Jeśli chcesz dowiedzieć się o tym czym różni się pożyczka hipoteczna od kredytu hipotecznego, tego dowiesz się już z innego artykułu. Znajdziesz go tutaj.

SŁOWNICZEK

Kredyt gotówkowy – środki pieniężne udzielane przez banki na rzecz klienta indywidualnego na określony procent. Pieniądze można przeznaczyć na dowolny cel konsumpcyjny, a zobowiązanie należy spłacać w systemie ratalnym, zgodnie z ustalonym w umowie harmonogramem.

Pożyczka – operacja, podczas której instytucja lub osoba fizyczna udziela środków pieniężnych lub rzeczy określonego gatunku na rzecz pożyczkobiorcy na czas oznaczony w umowie ustnej lub pisemnej.

„Chwilówka” – szybka pożyczka udzielana przez instytucje pozabankowe. Jest przyznawana w ciągu kilkunastu minut, opiewa na stosunkowo niską kwotę (zazwyczaj do kilku tysięcy złotych), a oprócz tego charakteryzuje się krótkim czasem spłaty i bardzo wysokimi kosztami.

RRSO – Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania to całkowity koszt kredytu wyrażony jako procentowa wartość całkowitej kwoty kredytu w skali roku.

Koszt kredytu – suma wydatków, jakie trzeba ponieść z tytułu ubiegania się o kredyt. W jej skład wchodzą: odsetki, prowizja, marża, opłaty dodatkowe i podatki.

KNF – Komisja Nadzoru Finansowego to organ, który nadzoruje polski sektor bankowy, rynek kapitałowy, emerytalny, ubezpieczeniowy i inne instytucje płatnicze. Jego celem jest zapewnienie stabilności i prawidłowego funkcjonowania polskiego rynku finansowego.

RPP – Rada Polityki Pieniężnej to główny organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego. Jej zadaniem jest realizacja polityki pieniężnej państwa.

WIBOR – średnia arytmetyczna wyliczana na podstawie wielkości aktualnego oprocentowania w największych polskich bankach.

SKOK – Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa podlegająca kontroli Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej. Nie jest ona zaliczana jako bank, jednak – w odróżnieniu od instytucji parabankowych – podlega nadzorowi finansowemu zgodnie z ustawą polskiego prawa.

BIK – Biuro Informacji Kredytowej, czyli przedsiębiorstwo powstałe z inicjatywy Związku Banków Polskich i prywatnych banków. Jego głównym zadaniem jest gromadzenie oraz udostępnianie informacji dotyczących historii kredytowych klientów banków, SKOK-ów oraz instytucji pozabankowych.

KRD – Krajowy Rejestr Długów to biuro informacyjne, w którym można znaleźć informacje o osobach fizycznych lub przedsiębiorstwach uchylających się od spłacania zaciągniętych zobowiązań.