Zmiany w ustawie o kredycie hipotecznym – co oznaczają dla kredytobiorców?

15 sierpnia Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Ustawę ogłoszono w dniu 17 sierpnia, zmodyfikowane przepisy zaczną zatem obowiązywać od 17 września br. Czego dotyczą zmiany i na co mogą liczyć kredytobiorcy? 

Konsumenci, którzy zaciągnęli kredyt przeznaczony na zakup nieruchomości zmuszeni są do trwającego nawet ponad rok oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej. Ten długi czas oczekiwania wynika z wydłużających się terminów procesowych jakie aktualnie mają sądy na dokonanie wpisu do hipoteki. Nie ma tutaj winy klienta, niemniej jednak to właśnie kredytobiorcy byli do tej pory zobowiązani do regulowania na rzecz banków dodatkowych opłat, określanych „ubezpieczeniem ryzyka kredytowego”. Banki naliczały opłaty do momentu uzyskania wpisu w księdze wieczystej. Wpływało to niekorzystnie na wysokość miesięcznej raty kredytu. 

Jakie zmiany wprowadza znowelizowana ustawa?

Nowelizacja ustawy przewiduje regułę polegającą na tym, że w razie naliczenia przez bank należności, o których mowa powyżej, po dokonaniu wpisu w księdze wieczystej, uzyskana opłata lub prowizja powinna zostać zwrócona konsumentowi bądź zaliczona na poczet innych należności, które kredytobiorca zobowiązany jest uregulować. 

“Jeśli chodzi o naliczanie ww. opłaty to dotychczas praktykowano w bankach dwa sposoby. Jeden to taki, w którym wyliczało się ubezpieczenie w odniesieniu do aktualnego salda kredytu. Drugi, gdzie była to stała wartość procentowa podwyższająca marżę banku. Dla przykładu przy kwocie kredytu 250.000 zł koszt ubezpieczenia pomostowego na 6 miesięcy mógł wynosić od 1100 zł, 1400 zł czy nawet 1700 zł. Znowelizowane przepisy oznaczają koniec ponoszenia przez kredytobiorców dodatkowej opłaty za oczekiwanie na dokonanie wpisu do księgi wieczystej. Stanowi to z pewnością spore udogodnienie dla osób spłacających kredyty hipoteczne i znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej” – wyjaśnia Paulina Sieklicka z Działu Wsparcia Kredytów Hipotecznych Grupy ANG SA. 

Którzy kredytobiorcy mogą wnioskować o zwrot kosztów? 

O zwrot opłat dodatkowych bądź zaliczenia ich na poczet spłaty kredytu mogą wnioskować kredytobiorcy którzy:

• zawarli umowę o kredyt hipoteczny przed dniem wejścia w życie ustawy, w sytuacji, gdy do dnia jej wejścia w życie nie dokonano wpisu hipoteki zabezpieczającej kredyt hipoteczny do księgi wieczystej,
• zawarli umowę o kredyt hipoteczny w dniu wejścia w życie ustawy,
• zawarli umowę o kredyt hipoteczny w okresie późniejszym,

Jak i kiedy konsument może uzyskać zwrot uiszczonej opłaty?

“W przypadku umów o kredyt hipoteczny zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli do dnia jej wejścia w życie nie dokonano wpisu hipoteki stanowiącej zabezpieczenie kredytu hipotecznego do księgi wieczystej, kredytobiorca, od którego pobrano dodatkową opłatę uprawniony jest do uzyskania jej zwrotu lub zaliczenia na poczet spłaty kredytu w terminie 60 dni licząc od dnia, w którym dokonano wpisu hipoteki do księgi wieczystej. W przypadku umów zawartych od dnia wejścia w życie ustawy to umowa kredytowa będzie określać terminy i inne warunki zwrotu opłaty.” – wyjaśnia Aleksandra Nazimek z Działu Compliance Grupy ANG SA.

Warto dodać, że Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło działania w kierunku skrócenia oczekiwania na wpis do księgi wieczystej. Sądy będą odciążone poprzez poszerzenie uprawnień dla notariuszy. Będą mogli oni m.in. dokonywać wpisów hipoteki. Aktualnie trwają prace nad modyfikacją prawa o notariacie.